ابزارهای داد و ستد

پیاده‌سازی متنوع‌ترین ابزارهای تامین مالی صنعت برق در بورس انرژی

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس انرژی با بیان اینکه متنوع‌ترین ابزارهای تامین مالی در بورس انرژی برای صنعت برق طراحی و پیاده‌سازی شده است، گفت: از جمله این ابزارها می‌توان به گواهی ظرفیت که ابزار تامین مالی اختصاصی صنعت برق محسوب می‌شود و صندوق سرمایه‌گذاری پروژه که برای نخستین‌بار در بازار سرمایه برای تامین مالی یک نیروگاه مورد استفاده قرار گرفت، اشاره کرد. محمدحسین عسگری افزود: با همت شرکت توانیر، از سال ۱۴۰۰ پای کنتور و سایر ادوات و تجهیزات برق نیز به بورس کالا باز شد و اکنون شرکت‌های توزیع نیروی برق و برق منطقه‌ای نیازهای خود را در این زمینه از طریق برگزاری مناقصه با ساختار شفاف بورس تامین می‌کنند.

به گزارش «سنا»، معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس انرژی گفت: برق یکی از ارکان اساسی معاملات در بورس انرژی است که این کالا، در تابلوی برق در بازار فیزیکی و بازار مشتقه مورد معامله قرار می‌گیرد و ابزارهای تامین مالی این صنعت نیز در بازار مشتقه و بازار سایر اوراق بهادار قابل معامله مورد داد و ستد قرار می‌گیرند.

عسگری افزود: متنوع‌ترین ابزارهای تامین مالی در بورس انرژی برای صنعت برق طراحی و پیاده‌سازی شده است. از جمله گواهی ظرفیت که ابزار تامین مالی اختصاصی صنعت برق محسوب می‌شود و صندوق سرمایه‌گذاری پروژه نیز که برای نخستین‌بار در بازار سرمایه به کار برده شد، برای تامین مالی یک نیروگاه مورد استفاده قرار گرفته است.

وی از پذیرش و قابلیت معامله ۶۷ نیروگاه در بورس انرژی (۴۱ نیروگاه خصوصی و ۲۶ نیروگاه دولتی) از ابتدای تاسیس تا مردادماه ۱۴۰۰ خبر داد و گفت: هم‌اکنون ۱۰ نیروگاه در بازار سرمایه (۸ شرکت در فرابورس و ۲شرکت در بورس اوراق بهادار) با ارزش حدود ۹۸۰ هزار میلیارد ریال در گروه عرضه برق، گاز، بخار و آب‌گرم پذیرش شده‌اند و سهام آنها مورد معامله قرار می‌گیرد.

معاون توسعه بازار و مطالعات اقتصادی بورس انرژی سابقه نخستین نیروگاه پذیرش‌شده در بازار سرمایه کشور را مربوط به ۷ اسفند ۱۳۹۲ و آخرین نیروگاه پذیرش‌شده را نیز مربوط به ۱۲شهریور ۱۳۹۹ اعلام کرد.

عسگری در ادامه بیان کرد: با همت شرکت توانیر، از سال ۱۴۰۰ پای کنتور و سایر ادوات و تجهیزات برق نیز به بورس کالا باز شد و اکنون شرکت‌های توزیع نیروی برق و برق منطقه‌ای نیازهای خود را در این زمینه از طریق برگزاری مناقصات با ساختار شفاف بورس تامین می‌کنند.

وی افزود: با وجود گذشت حدود ۹ سال از معاملات برق در بورس انرژی و ۸ سال از معامله نخستین سهام نیروگاهی در فرابورس ایران، صنعت برق همچنان صنعتی مهجور در بازار سرمایه است و یکی از دلایل آن ورود دیرهنگام‌تر این صنعت به بازار سرمایه در قیاس با سایر صنایع و پیچیدگی‌های حاکم بر مناسبات مالی و ساختاری این صنعت است.

عسگری در پایان گفت: با توجه به بروز مشکلات اخیر در تامین برق صنایع و برق خانگی در کنار مشکلات و معضلات انباشت‌شده خود صنعت، اهمیت و نقش کلیدی و زیربنایی این صنعت بیش از پیش نمایان شده است.

اوراق بهادار چیست انواع آن کدامند؟

اوراق بهادار (Securities) هر نوع ورقه یا مستندی است که متضمن حقوق مالی قابل نقل‌ و‌ انتقال برای مالک آن باشد. به‌بیان‌دیگر اوراق بهادار نوعی ابزار مالی با قابلیت نقل‌و‌‌انتقال است. شرکت یا بنگاهی که اوراق بهادار منتشر می‌کند، «منتشرکننده» نامیده می‌شود. این اوراق از هر نوع آن شامل سهام عادی، سهام ممتاز، حق تقدم، سهام جایزه، اوراق مشارکت، مشتقات، اختیار معامله، قرارداد آتی و صکوک که باشد، نوعی ارزش مالی را برای مالک آن به‌همراه دارد.

درباره اوراق بهادار بیشتر بدانیم

شرکت یا بنگاهی که اوراق بهادار منتشر می‌کند، «منتشرکننده» نامیده می‌شود. ساختار قوانین کشورها واجد شرایط بودن اوراق بهادار را تعیین می‌کنند. اوراق بهادار، می‌توانند به صورت گواهی صادر شوند، یا بطور عام تر بدون گواهی باشند و تنها در مدخلی الکترونیکی ثبت شده باشند. گواهی‌ها می‌توانند در وجه حامل باشند، به این معنا که حامل آن صاحب حقوق ورقه بهادار است، یا با نام باشند، که در این صورت تنها شخصی که اوراق به نام اوست صاحب حقوق است. اوراق بهادار شامل سهام شرکت‌ها یا صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، اوراق قرضه منتشره شده توسط شرکت‌ها یا واسطه‌های دولتی، سهام با اختیار معامله یا هرنوع اختیار معامله دیگر، واحدهای شراکت محدود و انواع مختلفی از ابزارهای رسمی سرمایه‌گذاری است که قابل معامله و تعویض باشند.

اوراق بهادار یک ابزار مالی قابل داد و ستد و مثلی (عوض دار) ای است که دارای ارزش مالی می‌باشد. اوراق بهادار به‌طور کلی به صورت زیر دسته‌بندی می‌شوند:

• اوراق بدهی مانند سند بدهی بانک، اوراق قرضه و سهام قرضه
• اوراق حقوق صاحبان سهام مانند سهام عادی و …
• ابزارهای مشتقه مثل، قرار دادهای آتی، اختیار معامله، پایاپای

انواع اوراق بهادار

بازار اوراق سهام: بازاری که سهام شرکت های سهامی (عادی و ممتاز) در آن داد و ستد می شود.

بازار ابزارهای مشتقه: بازاری که معاملات ابزارهای مبتنی بر دارایی‌های مالی یا فیزیکی (اختیار معامله و قرارداد آتی) در آن صورت می پذیرد.

بازار اوراق بدهی (قرضه): بازاری که ابزارهایی با درآمد ثابت در آن معامله می‌شود.

1 – بازار اوراق سهام

در میان اوراق بهادار موجود در بازار، سهام متداول‌ترین ورقه بهادار محسوب می‌شود. سهام، دارای ارزش اسمی بوده و تعداد آن برای هر شرکت، بسته به میزان سرمایه آن شرکت متغیر است. ارزش اسمی هر سهم عادی در بورس اوراق بهادار برابر با ۱۰۰ تومان یا ۱۰۰۰ ریال است. تعداد سهام عادی هر شرکت نیز حاصل تقسیم سرمایه آن بر ارزش اسمی هر سهم است. سهام عادی یک نوع دارایی مالی است که نشان‌دهنده مالکیت صاحب آن در یک شرکت است. گفتنی است سهامداران صاحب سود سهام سالیانه، دارای حق رای در مجامع آن شرکت و برخوردار از منافع افزایش ابزارهای داد و ستد یا کاهش قیمت سهام هستند. برخلاف دارندگان اوراق بدهی که عموماً فقط سود و ارزش اسمی دریافت می‌کنند، دارندگان سهام قادر هستند تا از سود سهام خود منفعت کسب کنند.

سهام عادی

از رایج­ترین اوراق بهادار به حساب می­آیند که نشان دهنده مالکیت در یک شرکت می­باشند. سهام عادی دارای دو ارزش اسمی و ارزش بازاری می­باشد که در ایران ارزش اسمی هر سهم 1000 ریال است. ارزش بازاری سهام عادی نیز با توجه به میزان عرضه و تقاضا بر روی آن سهم مشخص می­شود.

سهام ممتاز

در مواقعی که شرکت از محل اندوخته­های نقدی خود اقدام به افزایش سرمایه می­­دهد بجای اعطای حق تقدم، به نسبت میزان افزایش سرمایه خود به سهامداران فعلی به ازای هر سهم سهام جایزه می­دهد. سهامداران شرکت موظف به پرداخت هیچ­گونه مبلغی به شرکت نمی­باشند. همچنین دارندگان سهام ممتاز از نظر پرداخت سود نسبت به دارندگان سهام عادی اولویت دارند.

2- بازار اوراق مشتقه

نوعی اوراق بهادار است که ارزش آن بر اساس دارایی اصلی دیگری تعیین می شود. اوراق مشتقه در بازارهای مالی دارای انواع گوناگونی می باشند.

قرارداد اختیار معامله

به طور کلی قراردادهای اختیار معامله به دو دسته اختیار خرید و اختیار فروش تقسیم می شوند.

قرارداد اختیار خرید، قراردادی است که طی آن خریدار اختیار دارد مقدار مشخصی دارایی مالی یا اوراق بهادار را در تاریخ و با مبلغی که در زمان عقد ابزارهای داد و ستد قرارداد مشخص شده خریداری کند و در مقابل فروشنده متعهد می شود دارایی یا اوراق مود نظر را در صورت مطالبه خریدار به فروش برساند.

قرارداد اختیار فروش، قراردادی است که طی آن فروشنده اختیار دارد مقدار مشخصی دارایی مالی یا ابزارهای داد و ستد اوراق بهادار را در تاریخ و با مبلغی که در زمان عقد قرارداد مشخص شده به فروش برساند و در مقابل خریدار متعهد می شود دارایی یا اوراق مود نظر را در صورت مطالبه فروشنده به خریداری کند.

قرارداد آتی

از انواع ابزارهای مشتقه به حساب می آیند. در قرارداد آتی دو طرف معامله متعهد می شوند دارایی مالی را با قیمتی معلوم و در زمانی مشخص که در زمان عقد قرارداد معین شده است، را معامله کنند. قراردادهای آتی اغلب به تحویل فیزیکی کالا یا دارایی مالی منجر نمی شوند و پیش از موعد مقرر توسط طرفین قرارداد تسویه می شوند.

2- بازار اوراق قرضه (بدهی)

اوراق بدهی یا اوراق قرضه اسناد یا اوراق بهاداری هستند که به‌موجب آن شرکت انتشاردهنده متعهد می‌شود مبالغ مشخصی(بهره سالانه) را در زمان‌هایی خاص به دارنده آن پرداخت کند و در زمان مشخص (سررسید) اصل مبلغ را بازپرداخت کند. دارنده اوراق مذکور به‌عنوان بستانکار حق دریافت اصل و سود آن را دارد، ولی هیچ مالکیتی در شرکت ندارد.

انواع اوراق‌بدهی را می‌توان تحت عنوان اوراق خزانه دولتی، اوراق صکوک شرکتی، اوراق مشارکت ‌دولتی و شرکتی، اوراق مرابحه، اوراق استصناع، اوراق منفعت، اوراق سلف موازی استاندارد، گواهی‌سپرده، سهام ممتاز و اوراق بهادار وثیقه‌ای نام برد.

بررسی و کاربرد ابزارهای مالی اسلامی در اقتصاد ایران

با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 8 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.

مشخصات نویسندگان مقاله بررسی و کاربرد ابزارهای مالی اسلامی در اقتصاد ایران

چکیده مقاله :

اسلام به عنوان یک دین جهان شمول قوانین و قواعد خاصی را در جنبه های مختلف زندگی برای مسلمانان قائل شده است. داد و ستد نیز ازاین قائله مستثنا نبوده است. این قوانین در بین مسلمانان به شریعت معروف است و مسلمانان خود را در برابر این قوانین مسئول می دانند. درشریعت اسلام بعضی از معاملات ممنوع اعلام شده که به آنها حرام اطلاق می شود. طی سال های اخیر و گسترش بازارهای مالی مسلمانان تلاش نموده اند تا با ایجاد ابزارهای مالی جدید هم محدودیت های مربوط به شریعت را مرتفع سازند و هم در بازارهای جهانی به رقابت بپردازند. در این مقاله سعی شده در ابتدا به تاریخچه ابزارهای مالی اسلامی و بیان معاملات حرام پرداخته شود و سپس ابزارهایی که مسلمانان ایجاد کرده اند تا بتوانند در بازارهای جهانی به داد و ستد بپردازند و در ایران دارای کاربرد می باشد به اختصار بیان شود ودر پایان مقاله نیز پیشنهاداتی جهت بهبود کاربرد و اشاعه هر چه بیشتر ابزارهای مالی اسلامی در اقتصاد ایران ارائه شده است

کلیدواژه ها:

کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله

کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا AMSCONF02_318 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:

نحوه استناد به مقاله :

در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:

ربیع بیگی، حامد،1393،بررسی و کاربرد ابزارهای مالی اسلامی در اقتصاد ایران،دومین همایش ملی پژوهش های کاربردی در علوم مدیریت و حسابداری،تهران،https://civilica.com/doc/382066

در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1393، ربیع بیگی، حامد؛ )
برای بار دوم به بعد: ( 1393، ربیع بیگی؛ )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.ابزارهای داد و ستد

مراجع و منابع این مقاله :

لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :

• سروش، ا .(1390)، "مروری بازارهای مالی اسلامی با تاکید ر .
• اشعری، ا.(1391)، "ابزارهای مالی در بازارهای مالی اسلامی". .
• حسن زاده، ع و همکاران .(بدون تاریخ)، "ارزیابی عملکرد بازار .
• عزیزی، ف .(بدون تاریخ)، "بزارهای مالی کاربرد پذیر در بازارهای .
• تسخیری، م (1386)، "مبانی شرعی اوراق بهادار اسلامی"، 27، فصلنامه .
• هاشمی، س و همکاران .(بدون تاریخ)، امنوعیت بهره ابزارهای مالی .
• موسویان، س و همکاران .(1392)، "شناخت و رتبه بندی ریسک .
• سعیدی، ع و همکاران .(1388)، "ابعاد حابداری و مالیاتی اوراق .
• سروش، ا و همکاران .(1386)، "مدیریت ریسک اوراق بهادار اجاره(صکوک .
• ندری، ک و همکاران .(1389)، "امکان سنجی استفاده از صکوک .
• موسویان، س و همکاران .(1385)، "اوراق بهادار اجاره‌(صکوک اجاره) "، .
• موسویان، س و همکاران .(1387)، "اوراق بهادار (صکوک) جعاله ابزاری .

مدیریت اطلاعات پژوهشی

اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.